Een eindje geleden liet iemand me weten dat ze het boek “Jagen, verzamelen en opvoeden” aan het lezen was en dat die me volgens haar perfect op het lijf geschreven is. Wat erin staat zou opvallend veel lijken op de manier waarop ik als ouder in het leven sta.
Nieuwsgierig en toch ook een beetje sceptisch (want ja, ik ben toch geen jager of verzamelaar?) begon ik te lezen, niet zeker wat ik ervan zou vinden en of ze wel echt gelijk had. Het boek bleek niet alleen een bevestiging van veel van mijn intuïties, maar ook een eye-opener in de wereld van ouderschap over verschillende culturen heen.
Een reis door de wereld
Michaeleen Doucleff, een wetenschapsjournalist, begon haar zoektocht naar alternatieve opvoedmethoden na moeilijkheden die ze ervaren had met het opvoeden haar eigen dochtertje. In de bestaande opvoedboeken vond ze namelijk geen antwoorden op de problemen waar ze mee te maken had.
Dit leidde haar naar gemeenschappen die afwijken van de hedendaagse Westerse normen: de Maya’s in Mexico, de Inuit in het Arctische gebied, en de Hadzabe in Tanzania. Zo brengt Michaeleen inzichten in hoe oude tradities kunnen helpen bij het grootbrengen van kinderen die zelfredzaam, coöperatief en gelukkig zijn.
Maya-methoden: betrokkenheid bij het huishouden
Een bijzonder interessant aspect van het boek voor mij was hoe de Maya’s hun kinderen van jongs af aan betrekken bij het huishouden. Dit is iets wat ik inderdaad zelf ook altijd deed (en nog steeds doe). Het geeft kinderen een gevoel van verantwoordelijkheid en eigenwaarde. Dus neen, hier vond je geen speciaal mes voor kinderhandjes maar wel een kind die mocht proberen, want ja gevaar hoort toch ook bij het opgroeien?
Wat ik wel leerde van de inzichten die Michaelleen kreeg bij de Maya’s is dat we niet continu vragen moeten stellen of opdrachten geven aan kinderen. Ik merk dat mijn zoon ook geërgerd raakt als ik hem telkens super veel vragen stel.
Lessen van de Inuit: emotie regulatie
Bij de Inuit leert Michaeleen dat schreeuwen tegen je kind niet de oplossing is bij moeilijke situaties. Kinderen stoppen hierdoor met luisteren. Wanneer je kalm blijft, heeft dit een beter effect op kinderen.
Eigenlijk past dit wel een beetje in het idee dat ik wel hanteer dat straffen en belonen niet de oplossingen zijn om kinderen braaf te houden, ze moeten nog zoveel leren en doen veel dingen heus niet met opzet om hun ouders kwaad te maken. En door zelf je emoties de baas te zijn, toon je hen ook hoe dit moet. Het blijft wel een moeilijke les hoor.
Hadzabe: gemeenschapsopvoeding
Het meest pakkende vond ik wel de beschrijving van hoe de Hadzabe het opvoeden aanpakken. Ze hanteren een gemeenschappelijke opvoeding met mede-ouders.
Iets wat ik niet hanteer maar waar ik wel een meerwaarde in zie. Je weet wel, it takes a village to raise a child. Het idee dat een hele gemeenschap zorg draagt voor de opvoeding van een kind, je kind hierdoor ook leert omgaan met verschillende opvoedstijlen, karakters, vind ik wel heel erg boeiend.
Maar om daarvoor nu altijd tijd door te brengen met anderen … als introvert weet ik het toch niet helemaal. Ik denk niet dat dit 100% bij mij en mijn gezin past. Anderzijds is het niet dat we dit helemaal niet hanteren, want eigenlijk zijn er in het leven van een kind heel wat mede-opvoeders: juffen, meesters, trainers, grootouders, … allemaal mensen die ook af en toe de zorg op zich nemen.
Koop het boek Jagen, verzamelen en opvoeden. ook verkrijgbaar bij de locale boekhandels.
Dus ja een fijn boek om te lezen, zeker met de persoonlijke verhalen die de rode draad vormen. Dat het boek echt volledig de opvoedstijl omschrijft die ik hanteer, zou ik niet durven zeggen. Een deeltje is wel overlappend, voor de rest heb ik ook wat nieuwe inzichten gekregen. Jagen, verzamelen en opvoeden is een aanrader voor iedereen die graag opvoedboeken leest en eens een andere kijk op het opvoeden wil.
Op zoek naar meer opvoedinspiratie, neem dan snel een kijkje in het rubriekje opvoeden.